İşe gelmemenin 3 bin yıllık bahanesi: Hasta, bira yapıyor, annesini mumyalıyor…
MÖ 1250 tarihli Ostracon, Deir el-Medina, Mısır’da bulunan II. Ramses’40. ‘Yıl’ etiketli işe devam kaydı, yılın 280 gününü kapsayan bir işçi kaydı sağlar.
Arkeofili’de yer alan habere göre, ostrakon’un her iki yanında, sağ tarafta sütunlar halinde dizilmiş 40 personelin isimlerinin yer aldığı liste, solda ise yatay çizgi halinde siyah harflerle yazılmış tarihler yer alıyor. Birden fazla tarihin üzerinde kişinin o tarihte neden işe gelmediğini belirten kırmızı bir kelime veya ifade bulunur. Bu ifadeler arasında ‘hasta’, ‘patronunun yanında’, ‘bira yapıyor’, ‘annesini mumyalıyor’, ‘akrep ısırdı’ gibi çeşitli bahaneler yer alıyor.
Günlük çalışma kayıtlarının daha küçük ostrakonlara not edildiği ve daha sonra bu daha büyük kayda aktarıldığı düşünülmektedir. Kayıtların kapsadığı 280 günün yalnızca 70’inin tam iş günü olduğu görülüyor.
En sık kaydedilen devamsızlık nedeni, ‘göz hastalığı’ ve ‘akrep sokması’ (100’den fazla kez bahsedildi) dahil olmak üzere hastalıklardır. Bir sonraki en yaygın durum, bir kişinin işvereni için kişisel iş yapmasıdır.
Ön yüzdeki Hiyeratik metne göre:
Penduauu: Baharın 1. ayı, 14. günü (Khonsu ile içmek)
Hornefer: Kışın 2. ayı, 13. gün-17. gün (patronuyla birlikte)
Hornefer: Yazın 2. ayının 10. günü (Hasta)
Horemwia: Baharın 3. ayı, 21. gün-22. gün (Patronuyla), kışın 2. ayı, 8. gün (Bira yapımı), yazın 3. ayı, 17. gün-21. gün. gün (Hasta), yazın 2. ayı, 4. gün (Patronuyla birlikte)
Wadjmose: Kışın 4. ayının 23. günü (Kızı kanıyordu), yazın 4. ayının 6. günü (Evini inşa ediyor)
Nebamentet: Hehnekhu: Yazın 1. ayı, 16. gün-17. gün (patronuyla birlikte), yazın 2. ayı, 7. gün-8. gün (Annesini mumyalar)
Pennub: Baharın 3. ayı, 21. gün-24. gün (Aapehti ile), Kışın 2. ayı, 7. gün-8. gün (katip için taş getirir), 23. gün-24. gün. gün (Katiple birlikte), Kışın 3. ayı, 28. gün (Bira yapılıyor), Kışın 4. ayı, 24. gün-25. gün. gün (Annesi hasta)
Anuy: Kışın 1. ayı, 24. günü (Katipe taş getirilmesi), Kışın 3. ayı, 28. günü (Bira yapımı)
Wennefer: Kışın 1. ayının 14. günü (Tanrı’ya adak), yazın 4. ayının 4. günü (Tanrı’ya adak)
Buqentuf: Kışın 1. ayı, 17. gün (Patronuyla), Kışın 1. ayı, 18. gün (Bira yapımı), Yazın 2. ayı, 6. gün-8. gün (Annesini mumyalar)
GÖZÜ AĞRIYOR, KAPIYI TAMİR EDİYOR…
Arkasındaki Hiyeratik metne göre:
Huynefer: Kışın 2. ayı, 7. gün-8. gün (Hasta), yazın 3. ayının 3. günü-5. gün (Gözü ağrıyor), gün 7-8. gün (Hasta)
Amenemwia: Kışın 1. ayı, 15. gün (Mumya Hormoz), Kışın 2. ayı, 7. gün (Kapalı), Kışın 2. ayı, 8. gün (Bira yapımı), 16. gün (Kapı tamiri), 23. gün. gün-24. gün (Hasta), kışın 3. ayı, 6. gün (Annesini mumyalama)
Inhurkhawy: Baharın 4. ayının 17. günü (Karısı kanıyordu)
Neferabu: Baharın 4. ayının 15. günü (Kızı kanıyordu), Yazın 2. ayının 7. günü (Kardeşini mumyalar), 8. gün (kardeşine adak), Yazın 4. ayının 26. günü ( Karısı kanıyordu)
Inuy: Kışın 1. ayı, 24. gün (Qenherkheshef için taş toplamak), Kışın 2. ayı, 17. gün (Katiple Yolda)
Rahotep: Kışın 1. ayı, 14. gün (Allah’a adak), Kışın 4. ayı, 25. gün (Kız kanıyor), Yazın 2. ayı, 5. gün-8. gün (Oğlunu mumyalıyor), yazın 4. ayı, 7. gün-8. gün (Katip ile birlikte)
Iierniutef: Kışın 2. ayı 8. gün (İzinli), Kışın 2. ayı 17. gün (Katipli), Kışın 2. ayı 23. gün (Hasta), Kışın 3. ayı 27. gün (Katipli), 28. gün (İzinli) Kışın 4. ayı 8. gün (Katipli)
Nakhtamun: Kışın 1. ayı, 18. gün (Bira yapımı), Kışın 1. ayı, 25. gün (Patronuyla), Kışın 2. ayı, 13. gün-18. gün (Patronuyla), 24. gün (Patronuyla), Kışın 3. ayının 25. günü-28. günü. gün (patronuyla), kışın 4. ayı, 8. gün (katiple), yazın 1. ayı, 16. gün-17. gün. gün (Gözleri ağrıyor), yazın 1. ayı, 25. gün-27. gün. gün (Hasta), Yazın 3. ayı, 21. gün (Patronuyla birlikte)
British Museum’da sergilenen ve kadim çalışma hayatına dair küçük bir belge olarak dikkat çeken bu liste, binlerce yıl öncesine dayanan bir toplumun gündelik yaşamına bir pencere açarak, işçi sınıfının yaşamı, çalışma koşulları hakkında değerli bilgiler veriyor. ve eski Mısır’daki sosyal yapı.